Türkiye’nin elektron hızlandırıcısı devrede
ANKARA (İGFA) – Türk Hızlandırıcı ve Işınım Laboratuvarı (TARLA) Elektron Hızlandırıcısının Devreye Alma Törenine katıldı. Bakan Kacır, Faz-1 20 meV (em-ivi) demet hattıyla, yerli donanım ve yetkinlikleriyle ülkenin süper iletken elektron hızlandırıcı teknolojisine sahip, dünyada 4 ülke arasında yer almasını sağlayan tesisisin hayırlı olması temennisinde bulundu.
Bilgiyi üretme ve uygulamaya geçirme kapasitesinin geliştirilmesi, yüksek katma değerli ürün ve hizmetleri destekleyecek nitelikte Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin artırılmasında, araştırma altyapılarının özel bir öneme haiz olduğunu hatırlatan Bakan Kacır, “Sağlık teknolojilerinden nano-malzemelere, güneş enerjisi teknolojilerinden astrofizik ve uzay gözlemlerine, birçok alanda faaliyet gösteren araştırma altyapılarımızı; ülkemizin bilim temelli kalkınmasında itici bir güç olarak görüyoruz. 6550 sayılı Kanun kapsamında yeterlikleri onaylanan araştırma altyapılarımızın her biri; etkin Ar-Ge yönetim kapasitesine sahip. Ülkemiz için öncelikli ve kritik alanlarda araştırmalar yapan, nitelikli Ar-Ge personelini bünyesinde bulunduran merkezler konumunda.” dedi.
ARAŞTIRMA ALTYAPILARI KOMİSYONU
Kamu kaynaklarıyla kurulmuş ulusal araştırma altyapılarının bilgi, teknoloji ve insan kaynağı geliştirme performanslarını Araştırma Altyapıları Komisyonu koordinasyonunda yakından takip ettiklerini kaydeden Kacır, “Komisyonumuzun 2017’den günümüze yeterliklerini onayladığı 10 ulusal araştırma altyapımızda ülkemizin aydınlık geleceğine ışık tutacak 800’e yakın nitelikli Ar-Ge personeli çalışmalarını sürdürüyor. Araştırma altyapılarımız sadece geçtiğimiz yıl 360’tan fazla proje yürüttü ve 549 etki faktörü yüksek yayın gerçekleştirdi. 2017’den bu yana komisyonumuz onayıyla toplam 2 milyar 284 milyon lira ödeneği araştırma altyapılarına aktardık. 2024 yılı için ise 926 milyon lira ödenek tahsisi yapıldı.” ifadesini kullandı.
SÜPER İLETKEN HIZLANDIRMA TEKNOLOJİSİ
Bugüne kadar 35 milyon avro kaynak tahsis edilen Türk Hızlandırıcı ve Işınım Laboratuvarı’nın (TARLA) süper iletken hızlandırma teknolojisini kullanarak elektron hızlandırma kabiliyetini Türkiye’ye kazandırdığını belirten Kacır, “TARLA’nın yaptığı bilimsel çalışmalar; bizlere en küçüğün doğasını anlatacak, dolayısıyla bize en büyüğün işleyişi hakkında da ipuçları verecek. Işık hızında elektronların üretimi gibi sahip olduğu teknoloji altyapısı ve yeteneğiyle TARLA, uygulamalı temel bilim ve mühendislik dallarında araştırmaların önünü açacak. Özellikle elektron hızlandırıcısıyla radyasyon yönetiminde elde edeceğimiz bilgi birikimi ve kabiliyetler; sağlık gibi birçok öncelikli alanda ulusal ihtiyaçlarımıza cevap verecek.” dedi.
